Bal insanlık tarihi kadar eski, içerdiği fenolik maddeler sebebiyle ise son derece önem arz eden güçlü bir besindir.  Öyle ki o tarihlerde antibiyotik yok iken, insanlar balı, yaraları ve yanıkları tedavi etmek, sık görülen günlük sorunlarla baş edebilmek amacı ile yaygın olarak kullanmaktaydı.  Bal bilinen bu faydaları sayesinde ülkemizde de oldukça sık kullanılan, sevilen bir gıda. Bu popülerlik son zamanlarda başka bir sorunu da beraberinde getirmektedir; sahte bal.  

Sahte Bal Nasıl Anlaşılır?

Süzme, ham bal, çam balı, petek bal içeriği ne olursa olsun, gerçek balı sahte baldan ayırt etmek oldukça zordur. Yüzde yüz emin olmak için mutlaka analiz yapılması şarttır. Bu sebeple analizleri yapılmış, üretim sertifikalarına sahip bilinen ve güvenilen markalardan arı ürünlerini almak son derece önemlidir. Zira gerçek olmayan, birtakım kimyasallar katılarak üretilmiş ve satışa sunulmuş balların yararının olmaması bir yana dursun insan vücuduna zararları da oldukça fazladır.  

Laboratuvar analizi yapmak için imkânı olmayanlar için kısaca gerçek balı anlamak için birkaç öneri verebilmemiz mümkündür. Satın alacağınız ürünün etiketini inceleyiniz. Bazı sahte bal üreticileri içeriğine ‘’bal aromalı şurup veya ballı şurup’’ yazabilmektedir. Gerçek balda koku bulunmamaktadır. Aldığınız bal kokuyorsa sahte olabilme ihtimali bulunmaktadır. 

Piyasa fiyatlarına nazaran fiyat bakımından daha uygun ise daha dikkatli olmakta fayda var. İçeriğinde birçok kimyasal madde ve katkı maddesi barındıran gıdalar genelde gerçek olmadıkları için fiyat konusunda da altta kalabilmektedir. 

Bakanlığın zaman zaman açıkladığı ‘’Sahte Bal Markaları’’ başlığı altında yazan markaları inceleyebilirsiniz. Bu liste size hangi balı almamanız konusunda size yardımcı olacaktır.  

Halk arasında doğru bilinen bir yanlış ise ‘’şekerlenen, kristalize olan bal sahte baldır’’ algısıdır.  Kristalize olmuş bal bozulmuş ya da sahte bal değildir. Çiçek balları hasat edildikten bir süre (ortalama 6 ay) sonra kristalize olur, bu olağan bir durumdur.  

Kristalleşmiş süzme bal, doğal yollarla, içerisinde yer alan glikozun kısmen ya da tamamen kristal hale gelmiş ve akıcılığını bir miktar (az veya çok değişebilmekte) kaybetmiş olan süzme baldır.  Ülkemizde kristalizasyon tüketiciler tarafından sahte baldır diye anlaşılsa da aslında bu durum balın olağan bir özelliğidir. Kristalleşme hızı balın içeriğinde doğal olarak bulunan glikoz, fruktoz miktarı ve su oranı ile doğrudan ilgilidir. Gerçek baldaki fruktoz miktarı genelde glikozdan fazladır. Eğer bu iki bileşenden glikoz olanı fruktoz miktarına oran olarak yaklaşırsa kristalleşme daha erken görülmektedir. Bu durum balın kaynağına göre değişmektedir.  

Kristalleşme olayında yanlış olarak bilinen bir diğer hususta ortam ısısı ile kristalizasyon arasında bir doğru orantı olduğunun düşünülmesidir. Kristalleşme işlemi 5 ila 7 derece arasında gerçekleşmektedir. Bal bu derecelerin altında bir sıcaklık değerinde saklanırsa kristalleşme işlemi daha geç olabilmektedir. En fazla kristalize olabildiği sıcaklık derecesi ise 14’dür.  İşlenmiş balda saklama koşulu için uygun ortam ısısı 18 ila 22 derece arasında iken işlenmemiş balda bu değer 10 derecenin altındadır. Isıl işlem uygulanan balların kristalleşme süreci daha uzun olabilmektedir. Kristalize olmuş balın benmari usulü ile çözülmesi önerilmektedir.  

Ayrıca balın beyaz renkte bir krema haline dönmesi ve yoğunlaşması sahte olduğu anlamına gelmemektedir. Gerçek çiçek balı zamanla mutlaka kristalize olur, petek balda bu süre biraz daha uzundur.  

Bu bilgilerin sizlere arı ürünleri seçimi için yararı olacağını öngörüyoruz.  

İnsanlar Ham balı kıvamından, yapısından ya da renginden olsa gerek sahte bal ile karıştırabilmekte ancak ham bal aksine işlenmemiş, doğal bal demektir. 

Arı poleni, propolis ,arı sütü gibi arı ürünleri bize beslenme açısından büyük yarar sağlamakta, bu bir gerçek. Yapılan analizlere göre, arı poleni, içerisinde bulunan aminoasit değerleri bakımından insan hayatı için gerekli olan ve günlük alınması gereken miktarı karşılayabilmektedir. Ancak tercih edilen markalar konusunda son derece dikkatli olmalıyız. Aksu Vital markası ürün içerikleri, ürün ham maddeleri, analizleri ve şeffaflığı konusunda sektörün öncü kuruluşlarındandır. Her ürünü için uzmanları tarafından analizler yapılmaktadır. Sayısız ödülleri ve tüketici tercihleri de Aksu Vital’in başarısını ve kalitesini kanıtlar niteliktedir.